پوستر فيلم

پوستر پديده‌اي است كه مي‌تواند با چهار ويژگي محتوا، ارزش‌هاي برجسته هنري، كيفيت‌هاي تبليغاتي، و درك عامه، تجربه‌اي را به بيننده ارائه دهد و بيان‌كننده مسائل اجتماعي، اقتصادي، سياسي، فرهنگي، هنري، و تغييرات زمان باشد؛ زيرا ارتباطات بصري يكي از بهترين شيوه‌ها براي ارائه نظر و برانگيختن تفكر انسان است.

پوستر به‌عنوان رسانه‌اي خبري، پديده‌اي آشنا و نيرومند در اطلاع‌رساني است. پيام‌هاي پوستر، فوري و كوتاه در زمينه‌هاي صنعتي، تجاري، حكومتي، سياسي، و مانند آن است. آنچه پوستر را از ديگر رسانه‌ها متمايز مي‌سازد، نياز مبرم به رساندن سريع پيام و سرعت در برقراري ارتباط با بيننده پوستر است.
پوسترسازي رشته‌اي از هنر گرافيك است كه بايد سرچشمه آن را در نقوش برجسته مصري، بابلي، رومي، و در هزاره‌هاي پيش از ميلاد و آگهي‌هاي نوشته‌شده بر قطعات چوب و پوست يافت. در قرون وسطي نيز اعلان‌هايي را كه مربوط به عموم مردم بوده بر روي صفحه‌هاي بزرگ نوشته و در ميدان‌هاي عمومي شهرها قرار مي‌دادند. يكي از كهن‌ترين آگهي‌هاي كشف‌شده، پاپيروسي است كه پاداش براي بازگرداندن يك برده فراري مصري را اعلام مي‌كند.
تاريخچه. در سير تحول پوستر مي‌توان به سه دوره مشخص اشاره كرد: 1) دوره بهره‌برداري تبليغات تجاري، از آغاز تهيه پوستر تا اوايل قرن بيستم؛ 2) دوره بهره‌برداري در تبليغات سياسي، از آغاز جنگ جهاني اول تاكنون؛ و 3) دوره بهره‌برداري در تبليغات فرهنگي، جهانگردي، و نظاير آن.
پوسترهاي تجاري در كشورهاي اروپايي به‌منظور تبليغ وسايل تفريحي مانند نمايش اپرا و فرآورده‌هاي تجملي براي بانك‌ها و مؤسسات تجاري و صنعتي، و در امريكا به‌منظور جلب توجه مردم به مراكز تفريحي در تصويرهاي بزرگ و رنگين بر تخته‌هاي چوبي طراحي و ارائه مي‌گرديد. در فرانسه ژول شره كه در كار چاپ بود با سفرهايي كه به امريكا داشت، علاوه بر تجربه‌هايش در زمينه چاپ، تجربه پوسترهاي چوبي را با خود به فرانسه آورد. وي در سال 1869 براي نخستين بار پوستري با شمارگان هزارودويست برگ انتشار داد كه مي‌توان آن را سرآغاز پيدايش سبك نوين پوسترسازي دانست. پس از آن، پوستر چنان اهميت يافت كه نخستين كتاب درباره پوستر به وسيله مندرون در سال 1884 نوشته شد و نخستين نمايشگاه پوستر در سال 1888 در پاريس برپا گرديد و به‌تدريج از جنبه تبليغاتي به پديده‌اي هنري تبديل شد و نقاشان مشهوري چون پيربونارد و تولوز لوترك به اين هنر پرداختند. هنرمنداني چون كاپيلو و كِساندر، از برجسته‌ترين هنرمندان پوستر در اين قرن به‌شمار مي‌روند. كساندر در دوران كارش "كارگردان خيابان" لقب گرفت، زيرا همان‌گونه كه كارگردان، صحنه تئاتر را وسيله نماياندن هنر خود قرار مي‌دهد، او خيابان را جولانگاه كار خود كرده بود.
از سال 1920 به بعد، هنر عكاسي به‌تدريج در حوزه پوسترسازي نفوذ كرد و در بسياري از موارد به‌جاي نقش‌هاي تصويري از عكس استفاده شد؛ و تلفيقي از عكس، نقاشي، و خط نيز در پوسترها به‌كار رفت. در دوران جنگ جهاني دوم، استفاده از پوستر در تبليغات سياسي رواج يافت، ولي پس از پايان جنگ، پوسترسازي تا اوايل دهه 1960 از رونق افتاد و سپس مسير عادي خود را در پيش گرفت. امروزه، پوسترسازي به موقعيت ممتازي رسيده است. دلايل كسب اين موقعيت ويژه عبارتند از: 1) نوسازي پس از جنگ و به‌وجود آمدن جامعه مصرف‌كننده و رواج پوسترهاي تجاري؛ 2) ايجاد گرايش‌هاي گوناگون سياسي و انتشار پوسترهاي سياسي؛ و 3) رواج پوسترهاي تبليغاتي درباره پيشرفت‌هاي فرهنگي و جهانگردي و نياز به شناساندن جاذبه‌هاي گوناگون، مانند مناظر طبيعي، آثار باستاني، ديدني‌ها، و جلب توجه همگان به آثار و رويدادهاي فرهنگي، نمايشگاه‌ها، كنسرت‌ها، سينما، تلويزيون، و جز آن؛ پوستر نقش اخير را به بهترين وجه برعهده دارد، به‌طوري‌كه هم اكنون در سراسر جهان هر روز هزاران پوستر طراحي و عرضه مي‌گردد.
پوستر در ايران. در تاريخچه پوستر ايراني نخست به نوعي تصويرسازي تزييني برمي‌خوريم كه فضاسازي و موضوع مذهبي داشته و هنوز هم گاهي نمونه‌هايي از آن ديده مي‌شود. حدود صدوپنجاه سال قبل، هنرمندان ايراني براي تبليغات ديني بنا به تقاضاي افراد يا نياز جامعه، پوستر را با توسّل به فنون ساده (گاه به‌صورت نوشتاري و گاه تصويري) همراه با آرايش‌ها و نقوش زيبا و خطي‌خوش تهيه مي‌كردند. اين زمان را مي‌توان به‌عنوان تاريخ پيدايش هنر "اعلان" در ايران به‌حساب آورد. در بيشتر اين اعلان‌ها خوشنويسي عنصر اصلي است و اگر تصويري هم وجود داشت، داراي رنگ‌هاي سياه و سفيد، تك‌رنگ، و گاه آميزه‌اي از رنگ‌هاي مختلف طبيعي بود كه شفافيت و درخشش چنداني نداشت، كه البته ممكن است به‌سبب كيفيت رنگ‌ها يا كهنگي كار و يا به‌جهت نوع چاپ بوده باشد. هنرمند ايراني با آگاهي كامل از معناي تبليغات، اثر خود را مي‌آفريد و مالك اثر معمولاً آن را در قابي زيبا در بهترين نقطه خانه يا محل كسب نصب مي‌كرد.
در متن اين اعلان‌ها از خطوط نسخ، نستعليق، شكسته، و مانند آن استفاده مي‌شد و در حواشي، به‌صورت كتيبه، خطوط ثلث و نقاشي قرار مي‌گرفت كه از لحاظ تصويري به سه دسته تقسيم مي‌شد: 1) اعلان‌هايي كه در آنها نوشته در درجه اول اهميت قرار داشت و نقش و تزيين، مكمل آن بود؛ 2) اعلان‌هايي كه در آنها تزيين از اهميت بيشتري برخوردار بوده و خطوط و نوشته‌ها در ميان نقش‌ها قرار مي‌گرفت؛ 3) اعلان‌هايي كه در آنها صرفاً از خوشنويسي استفاده مي‌شد.
اعلان‌هاي آن زمان بنابر نياز جامعه و سفارش مردم تهيه مي‌گرديد و، به‌سبب ضعف صنعت چاپ در كشور، نمونه‌هاي اندكي از آنها در دست است. همراه با صنعت چاپ سنگي، كادر، حاشيه، فرم‌ها، و طرح‌هاي مختلفي از گل‌بوته‌هاي تزييني كه هنوز هم با عنوان اِسليمي مورد استفاده قرار مي‌گيرد، وجود داشت. در اعلان‌هاي ديواري اين دوره، همان ويژگي كتاب‌هاي خطي، يعني حفظ تقارن كه معمولاً معقول و چشم‌نواز بود، حاكم است، ولي ويژگي‌هاي هنري خاصِ اعلان ديواري را ندارد و تفاوتي ميان آگهي روزنامه و آگهي ديواري ديده نمي‌شود و اصولاً فاقد ارزش‌هاي خلاق و ابداعات پوستر است.
ويژگي استفاده از تك‌رنگ يا رنگ‌هاي اصلي و تند، مانند: آبي، قرمز، و زرد در اعلان‌هاي تئاتر و بعدها سينما و كالاهاي تجاري يا مطالب سياسي در چاپ سنگي به چشم مي‌خورد كه متناسب با امكانات موجود آن زمان صورت مي‌گرفت.
با توسعه صنعت چاپ و پيشرفت‌هاي هنر گرافيك، اعلان‌ها به‌شكل امروزي در ايران رواج يافت كه فضاي حاكم بر آن تقليد از اصول و قواعد پوسترسازي به‌سبك غربي است. منشأ پيدايش اين اعلان‌ها همان اطلاعيه‌هاي نظام وظيفه است كه عاري از هرگونه خلاقيت و عناصر بصريِ گيرا بود و با حروف يكنواخت چاپ مي‌شد.
در حدود سال 1307 ش. شايد نخستين پوسترهاي فيلم توسط برادران موشخ و ناپلئون سارواري، كه از ارمنستان به ايران مهاجرت كرده بودند، طراحي و ساخته شد و سپس فردريك تالبرگ، مهاجر سوئدي، به كار تهيه و طراحي پوستر اقدام كرد. پس از شهريور 1320 ابتدا "تئاتر آذربايجان" در تبريز و سپس تئاترهاي تهران و سرانجام مؤسسات تبليغاتي و سياسي از پوستر به‌عنوان عاملي مؤثر در آگاهي‌رساني استفاده كردند. از اين زمان، پوستر به‌صورت رسانه‌اي ارتباطي به‌تدريج در جامعه ايران مطرح گرديد. در سال 1337، با تأسيس دانشكده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران، در درس "هنرهاي تزييني" طراحي پوستر به‌عنوان يكي از سرفصل‌هاي درسي براي دانشجويان تدريس شد.
در دهه 1320 تلفيقي از شيوه‌هاي قديم و جديد پوسترسازي در ايران آغاز گرديد و انديشه‌ها و تجربه‌هاي تازه‌اي در بازار كار پوسترسازي مطرح شد و سه نوع گرايش به‌وجود آمد:
1. پوسترهاي سينمايي و تك‌اعلان‌هاي بزرگ با رنگ و روغن روي بوم بر سردر سينماها، كه مشهورترين پوسترساز سينمايي هايك اجاقيان بود؛
2. پوسترهاي سياسي كه تحت تأثير پوسترهاي سياسي زمان جنگ جهاني دوم قرار داشت و بيشتر آنها كار محسن دولّو بود؛
3. پوسترهاي تجاري كه عامه‌پسند و در جهت سليقه سفارش‌دهندگان و داراي ديدي كم و بيش اروپايي و متأثر از آگهي‌هاي تجاري روزنامه‌ها بود. مشهورترين طراح پوستر، محمد بهرامي بود كه با شيوه خاص در تصويرگري، تأثير عمده‌اي بر طراحان داشت. موج جديد پوسترسازي با كارهاي هوشنگ كاظمي، صادق بريراني، و مرتضي مميز آغاز گرديد و علي‌رغم تأثير سبك‌هاي مختلف گرافيك خارجي، توجه و گرايش روزافزوني به سنت‌هاي فرهنگي و هنري ايران در كار طراحان پديد آمد.
طراحي پوستر دورنمايي از نظام‌هاي ارتباط غيركلامي را ميسر مي‌سازد. بنابر نظريه زبان‌شناسان، روش‌هاي ارتباط غيركلامي پوسترها به سه گروه تقسيم مي‌شود:
1. ارتباط تصويري بدون كمك گرفتن از نوشته‌ها كه پيام را به‌تنهايي انتقال مي‌دهد. اين پوسترها شامل تصاوير پايدار و ثابت قابل تجزيه هستند، مانند نقاشي و علائم راهنمايي و رانندگي.
2. ارتباط كلامي كه صرفاً از نوشتار تهيه شده‌اند. در اين‌گونه پوسترها، براي اعلام مطلب يا پيامي ممكن است چند كلمه درشت به‌عنوان پيام اصلي و كلمات كوچك‌تر براي توضيحات فرعي به‌كار رود. پوسترهاي علمي در همايش‌ها و اطلاعيه‌هاي مذهبي و دولتي جزو اين گروه هستند.
3. پوسترهايي كه در آنها از خط و تصوير به‌طور هماهنگ و تلفيقي استفاده شده است.
ارائه پوستر در مكان‌هاي مناسب، اثر اعلان را در ذهن بيننده بيشتر مي‌كند؛ بنابراين، در جريان فعاليت روزانه، اتوبوس‌ها، ديوارها، راه‌ها، ايستگاه‌هاي قطار، و پايانه‌هاي هوايي و زميني مكان‌هايي مناسب براي جلب توجه رهگذران است. داشتن محل دائمي براي نصب پوستر نيز سبب مؤثر بودن پيام آن مي‌گردد.
اندازه (قطع) پوستر همان اندازه‌هاي استاندارد كاغذهاي موجود در بازار است:
اندازه 60×90 س. م.= سه و نيم برگي
اندازه 70×90 س. م.= چهار برگي
اندازه 70×100 س. م.= چهار و نيم برگي
براي اعلان‌هاي سينمايي اندازه‌هاي فوق به نام "ليست"، مشهور است و اندازه‌هاي سه‌ليستي (100× 120 س.م.)، دوازده، پانزده، هجده، بيست‌وچهار، و بالاخره سي‌وشش ليستي رواج دارد. در سال‌هاي اخير، نمونه‌هاي پايه‌دار و ايستاده در شكل‌هاي مسطح، استوانه‌اي، و چندوجهي و همچنين نمونه‌هاي كِركِره‌اي با ظرفيت سه نوع آگهي در يك جايگاه (كه با استفاده از موتور مي‌چرخد)، براي نصب پوستر به‌وجود آمده است.
پوسترهاي امروزي را مي‌توان برحسب موضوع به صورت زير تقسيم‌بندي كرد:
1. پوسترهاي فرهنگي، كه براي معرفي نمايشگاه‌هاي هنري و فرهنگي، موزه‌ها، تجليل‌ها، يادبودها، مطالب مذهبي، ورزشي، فروش فيلم، تئاتر، آثار هنري، و جلب مردم به كلاس‌هاي آموزشي، طراحي مي‌گردد و مي‌تواند مانند همچون تابلوي نقاشي بدون قيدهاي معمول طراحي شود و طراح امكان بيشتري براي ارائه هنر خود دارد و با ذهن بيننده رابطه بهتري برقرار مي‌كند؛
2. پوسترهاي تجاري، كه با استفاده از دانش روان‌شناسي و سليقه‌ها و ذوق عموم تهيه مي‌شود و پيام را به‌سرعت به ذهن بيننده منتقل مي‌كند؛
3. پوسترهاي اجتماعي، كه براي هشدار دادن و راهنمايي اخلاق و رفتار عمومي مانند رعايت قوانين و مقررات مختلف، حفظ محيط و بهداشت، همبستگي‌هاي گوناگون، و جز آن طراحي مي‌شود. ويژگي عمده آن، جلب اعتماد عمومي براي پذيرش نظرها، هشدارها، و پيام‌هاست. بنابراين، طراح بايد در زمينه‌هاي روان‌شناسي جامعه، موضع‌گيري‌هاي دقيق براي ايجاد ارتباط مؤثر بر عواطف مردم داشته باشد. در اين نوع اعلان‌ها نوشته اهميتي ويژه دارد؛
4. پوسترهاي ايمني و هشداردهنده اجتماعي و غيرانتفاعي، كه بيشتر به نفع مصرف‌كنندگان است تا سفارش‌دهندگان، و از طرف مراكز آموزشي، سازمان‌ها، شركت‌هاي دولتي، يا ارگان‌هايي كه خود را موظف به حفاظت از منافع جامعه مي‌دانند، درخواست مي‌شود. ويژگي خاص اين اعلان‌هاي خبري و هشداردهنده، اقدام به انجام هر عملي است كه قصور در انجام صحيح آن منجر به بروز حادثه‌اي ناخوش‌آيند مي‌شود؛
5. پوسترهاي توريستي، كه پيوستگي هنر و اقتصاد است. خصوصيت اصلي اين اعلان‌ها تعيين تصميم‌گيري براي بيننده است. معرفي و شناساندن موضوع پوستر در واقع شناسنامه تصويري كشورها بوده و اثري تبليغاتي و هنري داشته و حافظ سنت‌ها و هنر ملي است؛
6. پوسترهاي علمي، كه وسيله ارتباط شخصي با افراد علاقه‌مند به مطلب مورد بحث است و در مجامع و همايش‌هاي علمي و فرهنگي به‌عنوان جايگزينِ سخنراني به‌كار مي‌رود و هدف آن انتقال سريع اطلاعات مورد نظر نويسنده به مخاطباني است كه مجالِ صرف وقت كافي براي كسب اطلاعات را ندارند.
منبع: حجت خضري


* ويژگي هاي يك پوستر موفق :
1. سادگي 2. گويايي 3. جذابيت رنگي 4. كادر مناسب 5. تركيب بندي مناسب فرم و رنگ
6. وحدت 7. خلاقيت ويژه 8. خوانايي در پوسترهاي نوشتاري 9. اجراي مناسب
10. حروف گذاري مناسب تيترهاي اصلي و فرعي ( Layout )


1. سادگي در پوستر: سادگي مقوله است كه در اغلب محصولات گرافيك جهت سرعت بخشيدن به درك مفهوم استفاده مي كنيم.در پوستر نيز سادگي را با استفاده اعمال خساست در استفاده از فرم و رنگ ايجاد ميكند.پرهيز از سادگي سبب بروز گنگي و پيچيدگي در پوستر مي گردد.
2.گويايي در پوستر: گوياي يعني با نگاه اوليه به پوستر،كليت موضوع را دريافت كنيم.در توضيح ساده تر مي توانيم بگوييم فضاي پوستر نبايد بي ربط از موضوع آن باشد.
3.جذابيت رنگي در پوستر: پوستر بايد جذاب باشد تا بتواند قابليت جلب توجه كنندگي را در بر بگيرد.شايد مهم ترين فاكتور جذابيت در پوستر رنگ باشد.طراح پوستر در حيطه موضوع مورد نظر به خوبي مي بايست رنگهاي جذاب را شناسايي و در پوستر به كار ببرد.
4.كادر مناسب در پوستر: انتخاب كادر مناسب مي بايست پيش از طراحي پوستر صورت پذيرد.كادر عمودي كادري است خبري و هر چه كادر باريكتر باشد خبر تند و تيز تر به مخاطب منتقل مي شود يا به تعبيري ديگر رسمي ترين و با سلابت ترين كادر در پوستر،كادر عمودي است.كادر افقي كادري است آرام و ساكن كه عجله اي براي انتقال پيام ندارد.مضامين داستان گونه،مذهب و طبيعت را مي توان در غالب اين كادر در نظر گرفت.كادر خشتي يا مربع كادري است دوستانه و دموكراتيك.اين كادر براي موضوعاتي همانند صلح ،آشتي و كودكان مناسب است.
5.تركيب بندي: مناسب فرم و رنگ در پوستر:قرارگيري مناسب عناصر ما در كادر پوستر نيازمند آشنايي طراح با شناخت كادر و كمپوزسيون مناسب است.
كمپوزسيون يعني تركيب بندي به جا و مناسب فرم در كادر به نحوي كه يك طرح واحد را تدائي كرده و چشم نواز باشد.گروهي از رنگها در كنار يكديگر جلوه اي زيبا و مناسب دارند.طراح با علم رنگ شناسي خود مي بايست به درستي رنگهاي مورد نياز طرح را انتخاب كند.
6.وحدت در پوستر: عدم پراكندگي فرم و عناصر پوستر به نحوي كه طرح واحدي را تداعي كنند.
7.خلاقيت ويژه در پوستر: بدين معناست كه طرح ما حاكي از ايده اي مبتكرانه و خاص بوده و مخاطب را پس از دريافت آن ايده به وجد آورد.اين ايده مبتكرانه عامل جذابيت را در پوستر تقويت كرده و باعث ماندگاري آن مي گردد.
8.خوانايي در پوسترهاي نوشتاري: اگر پوستر ما به لحاظ ساختار و شكل كلي طرح نوشتاري است.در حيطه فاكتور خوانايي اين اهميت ندارد كه نوشتار از چه نوع فرم و يا جلوه هاي خاصي در طراحي بهره برده است،بلكه اين مهم است كه نوشتار حاوي غلط املائي در رسم الخط نوشته شده نبوده و مخاطب پس طي ايهام توانايي خواندن آن را پيدا كند.
9.اجراي مناسب در پوستر: اجراي مناسب در طراحي پوستر بدين معناست كه طرح نهايي عاري از ضعف و اختلال در اجرا بوده و ايده پوستر به نحو شايسته اجرا شده باشد.بعد از فاكتور خلاقيت ويژه مهم ترين فاكتور اجراي مناسب است.توضيح اينكه طراح گرافيك در واقع طراح ايده است و چه خوب است كه اجراي اثر نيز بر عهده خود او باشد،در عين حال ممكن است اجرا در پوستر به اشخاص ديگري محول كند.در فاكتور خلاقيت ويژه به اهميت ايده ناب به عنوان مهم ترين فاكتور پوستر اشاره شده اما بايد اين جمله را به خاطر سپرد:يك پوستر كه ايده ندارد اما داراي اجراي مناسب و حرفه اي است به مراتب بهتر است از پوستري كه ايده اي مناسب دارد،اما اجراي آن ضعيف است.بنابراين طراح گرافيك مي بايست با انواع تكنيك ها و نرم افزارهاي مختلف اجرايي آشنا باشد.
10.حروف گذاري مناسب تيترهاي فرعي و اصلي(Layout): انتخاب فونت يا قلم مناسب با موضوع پوستر،انتخاب رنگ مناسب حروف.(تيتر اصلي و فرعي)چيدمان مناسب در كادر پوستر به نحوي كه المان يا طرح اصلي ما در پوستر لطمه نخورد و چه بسا آن را تقويت كند Layout يا حروف گذاري مناسب مي گويند.

انتهای پیام /