محسن اميريوسفي، كارگردان «خواب تلخ»:

تقاضاي باران من، به سيل ختم شد

جشنواره فيلم فجر فرصت خوبي براي آشنايي مخاطب و ارزيابي فيلم است.

    «محسن اميريوسفي» كارگردان فيلم «خواب تلخ» كه چندي پيش در جشنواره «تسالونيكي» يونان برنده جايزه «اسكندر طلايي» و 37000 يورو جايزه نقدي شد در گفتگو با سايت سينمايي سوره گفت:
     متأسفانه هنوز خيلي از فيلم هاي جشنواره را نديده ام، اما فجر فرصت خوبي است تا با تماشاگر فجر آشنا شوم و فيلمم را ارزيابي كنم.
    چطور شد كه «خواب تلخ» در بخش هاي اصلي جشنواره قرار داده نشد؟
    ـ گفتند چون در جشنواره هاي خارجي شركت كرده، جزو فيلم هاي «الف» محسوب مي شود و در مسابقه قرارش ندادند، خودم هم خيلي متأسف شدم. چون واقعاً اين يكي اجحاف بزرگ در حق همه دوستان به خصوص آقايان: دلپاك (صداگذار)، فضلي (فيلمبردار و صدابردار) و اكيپ نابازيگران بسيار توانمند و ديگر عوامل فيلم شد. خواب تلخ بايد در بخش مسابقه فيلم اول و دوم حضور مي يافت كه نشد.
    فيلم چنين خاص، ناب و با نگرش كمدي سياه از نوع «گروتسك» چگونه شكل گرفت؟
    ـ اول كه يك سوژه داشتم. «مرده شويي كه نوبت مرگ خودش رسيده، كسي را ندارد كه او را بشويد». فيلمنامه هايي داشتم و به دنبال تهيه كننده همه جا را زير رو كردم. چون كسي شرايط خاص مرده شور را تحمل نمي كرد و از طرفي سوژه اي هم نبود كه به درد خارج از كشور بخورد. در داخل كشور هم كي پول مي دهد بيايد مرده شوي ببيند! اما سرانجام خدا خواست و مركز مستند تجربي به من لطف كرد و نگاتيو و لابراتوار و مسائل فني را آقاي «روح الله براري»  با كمك هاي زياد در اختيار من قرار داد. عوامل فيلم هاي كوتاه من هم كمك زيادي كردند من در «خميني شهر» همه جور آدم هاي كار را داشتم، همان مرده شوي، همان قبركن و محيط محدود و همان زن و همان مردم. به هر حال فيلم را آماده كرديم و با هزاران مشكلات و كمترين امكانات حرفه اي آن را ساختيم. فجر در همان سال از پذيرفتن «خواب تلخ» امتناع كرد و كارم رد شد. اما دوستي كه در فرانسه در شركت Dream Lab كار مي كند. فيلم را به شكل VHS از من تحويل گرفت و به جشنواره «كن» فرستاد. فيلم در سكوت كامل خبري در «كن» اكران شد. خواستند كه صداگذاري و تغييراتي ايجاد شود و دوباره برايشان بفرستم با صداي بهتر و كپي كار با زيرنويس جديد. با كمال تعجب كار پذيرفته شد و «كن» پذيراي «خواب تلخ» شد. اين ميسر نشد مگر به كمك آقاي «دلپاك» و «حسين مهدوي» كه كارهاي فني را بسيار دقيق و درست انجام دادند. «خواب تلخ» در ارديبهشت ماه در جشنواره كن اكران شد و اتفاقي كه بايد مي افتاد، افتاد. تقاضاهاي باران من، به سيل ختم شد. سيلي كه زندگي و اميد آورد. معروف ترين منتقدان «كايه دو سينما» از خواب تلخ با عنوان «كمدي سياه سينماي ايران، كاري متفاوت» ياد كردند و دو جايزه ويژه كن؛ يعني «دوربين طلايي» و جايزه «نگاه جوان» از بخش دو هفته كارگردانان «كن» به خواب تلخ و به من تعلق گرفت. تا امروز نيز در 15 جشنواره معتبر بين المللي شركت يافته است. سياست خودم اين است كه تنها در جشنواره هاي طراز اول دنيا حضور داشته باشم و اين نگاه هم به بار نشست. جايزه «اسكندر طلايي» كه معتبرترين جايزه بين المللي در نوع خود است به فيلم «خواب تلخ» تعلق گرفت. اين اولين باري بود كه ايران اين جايزه را به دست مي آورد و براي من نيز يك افتخار بزرگ ملي محسوب مي شود در تهران هم به همت و تلاش خودم توانستم سينما سپيده را با جلب حمايت متوليان آن براي اكران خصوصي فيلم اختصاص بدهم كه با استقبال عجيب تماشاچي خاص و عام مواجه شد و اين منجر شد به اينكه فيلم خواب تلخ در ايام عيد نوروز و در گروه آسمان باز اكران عمومي شود. بعد از جشنواره كن هم به تعداد 15 كپي از فيلم آماده اكران عمومي در فرانسه شده است.
   ـ حركت شما نمي تواند دليلي محكم باشد بر اينكه سينماگران جوان و ايراني در صورت حمايت، جانشين هاي راستين سينماي ايران باشند؟
    قطعاًهمين طور است. فيلسازهاي فيلم هاي كوتاه و مستند زيادي هم اكنون  منتظر ورود به سينماي بلند هستند اگر اين اتفاق بيفتد، فجر بيست و چهارم، به حرفه اي ترين دوره خود بدل خواهد شد و شاهد فيلم هاي اول و دوم بسيار موفق خواهيم بود. به نظر من حمايت و اداره و ادامه كار با «خانه سينماي ايران» است. اگر حمايت باشد و مانع بزرگ ساخت فيلم اول را بردارند، هستند جواناني كه ثابت كرده اند كه مي توانند از عهده كار برآيند.
    با توجه به كيفيت فيلم هاي خارجي شركت كننده در فجر امسال به نظر مي‌آيد كه فيلم هاي خوبي دعوت نشده اند نظر شما چيست؟
    - قطعاً. با توجه به محدوديت هاي موجود، اكيپ انتخاب فيلم ها بعضاً مجبور به سانسور فيلم هاي خوب يا حذف آثار شاخص است. اما باز هم فيلم هاي درخشاني مثل «ويسكي» كه در جشنواره تسالوينكي جايزه دوم تماشاگران را بعد از «خواب تلخ» كسب كرد مي توانست در فجر حضور داشته باشد.
    فيلم بعدي را در دست توليد داريد؟
    - خير. فيلمنامه اش را بسيار از روي حوصله و بدون عجله مي نويسم. سعي دارم در همان دنياي فيلم اولم كار كنم؛ اما واقعاً مطمئن نيستم چقدر موفق شوم.
    سينما، نوعي ايده مصور با قابليت ويژه است. بن انديشه هاي خاص فيلمساز باعث شكل دادن به اثرش مي شود كه البته اگر اين بن انديشه ها در خود فيلم ديده شود آن فيلم بيمار است، بن انديشه خودتان را درباره سينما و نگاه به سينما بيان بفرماييد.
    - درست است، هر سينماگري بن انديشه هاي خاصي دارد. به نظر من سينما «هنر صنعتي» است كه جذابيت ويژه دارد و در مخاطبش هم ايجاد جذابيت مي كند. نبايد مخاطب تلويزيون را با سينما اشتباه گرفت. مخاطبين سينما در هر حال مخاطبين خاص محسوب مي شوند. سرگرمي براي سينما يك ترفند است نه هدف، در عين حال چه بهتر كه هم سرگرمي ايجاد كني و هم «هنر صنعت» سينما را داشته باشي.
    پس قابل توجه آنهايي است كه پول و سرمايه را علت بي مايگي آثارشان مي دانند.
    - بله، در منطقه «خميني شهر» مگر چه امكاناتي وجود دارد. البته يك امكان بزرگ وجود دارد و آن خود آدم است. موضوعي بومي از انساني كه همه جاي دنيا انسان است. پس انسان يعني نگاهي جهاني به يك موضوع بومي. اين همان امكان ارتباط است، باقي فكر كردن و وقت گذاشتن است.
انتهای پیام /